Op weg naar duurzaam ondernemen als continu verbeterproces
Afgelopen woensdag kwamen de deelnemers aan het Koploperproject gastvrijheidssector Friesland samen in Theater De Koornbeurs in Franeker om de resultaten van de nulmeting met elkaar uit te wisselen. Die liet zien dat ze op veel fronten al goed op weg zijn met duurzaam ondernemen, maar er waren ook nog genoeg eyeopeners dat er nog veel kansen liggen voor verbetering.
Deze enthousiaste groep met tien Koplopers ging in oktober vorig jaar van start. Daarna is elke deelnemer eerst grondig doorgelicht met een nulmeting. Na een korte samenvatting van de uitkomsten van de groep als geheel door Jaap de Vries van DZyzzion, gingen de Koplopers uiteen in twee groepen om de eigen resultaten met de anderen te delen.
Een van de conclusies uit de presentaties en discussies was dat de grootste impact van deze bedrijven niet zozeer in de duurzaamheid van de eigen bedrijfsvoering ligt, maar vooral in de bewustwording die ze bij de bezoekers kunnen stimuleren. En de mooiste manier om dat te doen is door zelf het goede voorbeeld te geven en daarmee je bezoekers enthousiast te maken.
Een aantal highlights uit de bijeenkomst:
De uitkomsten van de nulmeting geven veel houvast om duurzaam ondernemen meer structureel op te pakken. Voor partijen als Fries Museum, De Harmonie en De Koornbeurs helpt het hebben van duurzaamheidsbeleid ook in de gesprekken met de overheid, om investeringen in verduurzaming meer integraal te beoordelen. Zeker als daarbij ook hun voorbeeldfunctie en de impact daarvan op de bewustwording van de bezoekers als opbrengst wordt meegewogen.
Maar natuurlijk zijn er ook genoeg stappen die de bedrijven zelf kunnen zetten en dat gebeurt ook al. Zo gebruikt De Harmonie al 4 jaar groene stroom uit Nederlandse windkracht en wordt koffiedik via Fryslân Fungies verwerkt via oesterzwammen tot vega-bitterballen.
De meeste deelnemers hebben conventionele verlichting al vervangen door ledverlichting. Aan podiumverlichting worden hele hoge eisen gesteld. Daarin kunnen De Koornbeurs en De Harmonie elkaars expertise goed gebruiken.
Het Fries Museum heeft al een paar keer tentoonstellingen gehouden over duurzame thema’s. Nu staat een nieuwe tentoonstelling op de planning over duurzame keramiek.
Hotel De Walvisvaarder op Terschelling koopt groene stroom en gas via EnergieVanons. Dat is lokale groene stroom van energiecoöperaties, waarbij de winst weer terugvloeit naar de gemeenschap. Naar aanleiding van de actualiteit rondom The Voice, is ook het thema ethisch gedrag nog eens extra onder de loep genomen.
Het duurzame imago van het conferentie- en recreatieoord Nieuw Allardsoog is nu al een belangrijke reden voor veel bedrijven om hiervoor te kiezen. Zo is er veel aandacht voor biodiversiteit op het terrein, de inkoop van Fair Trade en biologische producten, water- en energiebesparing en het voorkomen van voedselverspilling. Ze willen vooral voorop blijven lopen, ook door deelname aan het Koploperproject.
Zeilschool Pean scoort op bijna alle sociale thema’s hoog, aldus Natasja van den Bos, in de eerste plaats door de onvergetelijke ervaring die elke zomer weer aan gemiddeld 160 kinderen wordt gegeven. Ook is er veel aandacht voor de gezondheid en vitaliteit van de medewerkers. De maaltijden zijn steeds vaker vegetarisch. Momenteel worden de mogelijkheden verkend om met aquathermie de recreatiewoningen te verduurzamen.
Voor Zeilschool de Veenhoop is de nulmeting een waardevol overzicht, waarin mooi bij elkaar staat wat er al goed gaat en wat de verbeterpunten zijn. Meer bewustwording bij de medewerkers, waaronder veel zeilinstructeurs, is hier een aandachtspunt. Daar zit ook veel kennis en kunde.
De chalets van Aquacamping en jachthaven De Rakken worden al elektrisch verwarmd, maar er zijn nog voldoende besparingsmogelijkheden. Producten en diensten worden zoveel mogelijk uit het eigen dorp gehaald. Duurzaamheid kan nog wel veel zichtbaarder gemaakt worden naar de buitenwereld.
Camping en jachthaven De Domp was eerder al deelnemer aan een CIRCO Track en ging daardoor kritisch kijken wat er nog mogelijk was met gebruikte materialen. Zo heeft al het hout van een vervangen steiger een nieuwe bestemming gevonden, zoals voor de palen voor de rugbyvereniging. Daarmee is bovendien veel geld bespaard.
Jachthaven Hindeloopen scoort als familiebedrijf hoog op de sociale thema’s, maar kan op milieugebied zaken nog wel structureler oppakken. Zo wordt nu onderzocht hoe de stroom van de eigen zonnepanelen zoveel mogelijk zelf verbruikt kan worden, bijvoorbeeld door deze te bufferen in het zwembad.
Iedereen ziet overigens nog genoeg mogelijkheden om te verbeteren. Vaak genoemd zijn het opstellen van beleid en het nog meer betrekken van medewerkers en gasten. Ook het verminderen van plasticgebruik, het beter scheiden van afval en het gebruik van circulaire producten kan nog veel meer gebeuren.
Een van de uitkomsten van de nulmeting is dat het bezoekersverkeer een groot deel uitmaakt van de footprint van deze bedrijven. Uiteraard wil je als gastvrijheidsbedrijf graag veel bezoekers en heb je minder invloed op de vervoerskeuze van je gasten dan bij je eigen vervoer. Toch komen er interessante oplossingen voorbij, zoals het stimuleren van deelmobiliteit, carpooling of het organiseren van een haal- en brengservice. Natuurlijk kan je ook je gasten informeren over bereikbaarheid per openbaar vervoer en fiets. Dit is zeker een onderwerp waarmee de Koplopers in de komende tijd aan de slag gaan.
Om uiteindelijk CO2-neutraal te kunnen ondernemen is er ook nog veel aandacht nodig voor meer energiebesparing, inkoop van groene stroom, zonnepanelen en duurzamer vervoer. Bij de zeilscholen en jachthavens is elektrisch varen een belangrijk thema. Meerdere deelnemers vinden ook de optie om tot die tijd de resterende uitstoot te compenseren het overwegen waard. Zo kunnen wellicht ook CO2-neutrale diensten worden aangeboden. Denk aan CO2-neutraal theaterbezoek of een CO2-neutrale overnachting. Bijna iedereen vindt ook dat de communicatie, bijvoorbeeld via de website, nog veel beter kan.
Opvallend is dat veel deelnemers al over een Green Key certificaat beschikken. Daarmee zijn al veel goede stappen gezet, maar de nulmeting van het Koploperproject liet zien dat er nog veel meer te halen valt. Vooral wordt dit als een kans zien om duurzaamheid nog veel integraler op te pakken en ook de hele organisatie hierin mee te nemen.
Ook opvallend is dat kostenbesparing wel een belangrijk item is maar niet als hoogste prioriteit gezien wordt. Voor een goede bedrijfsvoering is duurzaamheid een must en het geeft ook een goed gevoel om met je bedrijf een bijdrage te leveren aan betere wereld, aldus de Koplopers.
Meerdere deelnemers zien de selectie van een aantal SDG’s (Global Goals) als mooie doelen om een extra bijdrage aan te leveren, bovenop een solide basis van duurzaam ondernemen. Welke SDG’s worden gekozen verschilt nogal per deelnemer. In de praktijk is het soms ook lastig om de vertaalslag van de SDG’s naar het bedrijf te maken. Dat is nog een leuk thema voor een volgende bijeenkomst.
Hanneke Schmeink van Circulair Friesland sloot tenslotte af met een presentatie over de ervaringen van de CIRCO Tracks, waaraan eerder een tiental bedrijven uit de gastvrijheidssector meededen, waaronder ook Hans Hofstede van De Domp. In zo’n traject gaan bedrijven samen met ketenpartners aan de slag om een product of dienst circulair te maken en daarbij een passend businessmodel te ontwikkelen.
Op basis van de uitkomsten gaan alle deelnemers nu aan de slag met het opstellen van een praktische Duurzaamheidsagenda (actieplan), waarmee duurzaam ondernemen ook echt in de organisatie wordt geborgd als een permanent verbeterproces (PDCA-cyclus). Op de volgende bijeenkomst zullen deze actieplannen onderling worden gedeeld, om van elkaar te leren en wellicht ook acties gezamenlijk op te pakken.
Het project zal in het voorjaar worden afgesloten met een passend event. Daarover later meer.
Het Koploperproject gastvrijheidssector in Friesland wordt mogelijk gemaakt door de Toerisme Alliantie Friesland (TAF), Circulair Friesland, Ynbusiness en de provincie Friesland.
Wil je weten wat het Koploperproject precies inhoudt en of het ook voor jouw bedrijf interessant is? Kijk dan hier.