In de rubriek Uitgelicht laten we regelmatig een Koploper, partner of lid van ons Koploperteam aan het woord. Wie zijn ze, wat beweegt ze en wat hebben ze met het Koploperproject?
Dit keer spreekt Bauke Feenstra van de Hanzehogeschool en lid van het projectteam van Het Koploper Alumni Netwerk Noord-Nederland (Het KANNN) met Kirsten van der Meer, event manager van Stadsschouwburg De Harmonie in Leeuwarden. Van het najaar van 2021 tot het voorjaar van 2022 deed ze mee aan het eerste Koploperproject voor de gastvrijheidssector in Friesland. Dit project wordt uitgevoerd in partnership met Circulair Friesland, Toerisme Alliantie Friesland, Ynbusiness en de provincie Fryslân. Inmiddels is eind 2022 alweer een nieuwe groep gastvrijheidsbedrijven gestart.
Wat is je rol bij De Harmonie?
Ik werk al ruim 15 jaar bij De Harmonie waarvan de laatste 10 jaren als eventmanager. Met Siebren Greidanus, de gebouwbeheerder, heb ik meegedaan aan het Koploperproject duurzame gastvrijheid dat tijdens de coronatijd werd gehouden. Ook ben ik lid van het Green Team, waarvan vertegenwoordigers van verschillende afdelingen deel uitmaken om duurzaamheid binnen De Harmonie naar een hoger plan te tillen. De Harmonie heeft vanaf 2016 het certificaat Green Key Gold, een internationaal gecertificeerd duurzaamheidskeurmerk voor de toeristische en recreatieve branche. Dat is vrij makkelijk te behalen als je een aantal zaken, bijvoorbeeld op het gebied van regionale inkoop en biologische schoonmaakmiddelen op orde hebt. We willen als team graag een verdiepingsslag maken en de 'lessons learned' vanuit het Koploperproject gaan integreren in de organisatie.
Welke concrete stappen heb je ondernomen m.b.t. duurzaamheid?
Veel van wat ingekocht wordt, gebeurt duurzaam. Ook verbouwingen in het gebouw doen met duurzame materialen. Een mooi voorbeeld van dat laatste is dat in coronatijd onze theaterzalen zijn verbouwd voor een intiemere sfeer. Toen de zalen weer terug konden naar de normale setting bleef er veel hout over. Van datzelfde hout zijn nu de plantenplateaus gemaakt. Ook de zitbankjes in de foyer komen uit de zalen en worden hergebruikt.
Verder heeft het hout dat wordt ingekocht een keurmerk en kopen we lokale ingrediënten in zoals fruit en groenten in samenwerking met coöperatie Boer en Chef, een samenwerkingsverband van Friese boeren. Verder gebruiken we in de horeca-afdeling biologische koffie en thee. Dit is het 'low hanging fruit', en kun je vrij gemakkelijk duurzaam maken. Andere zaken vergen meer tijd om door de organisatie opgepakt te worden. Zo wordt nu bij de inkoopprocessen gewerkt met een protocol om zo circulair mogelijk in te kopen en zo weinig mogelijk milieubelastend.
Wat heeft het Koploperproject je gebracht?
Het Koploperproject liet zien dat we als Harmonie best wel goed op weg zijn, maar nog meer kunnen verbeteren, door te werken aan gezamenlijke bewustwording en te communiceren wat we aan duurzaamheid doen. Op onze website staat bijvoorbeeld niet zoveel over duurzaamheid. Door hier meer over te vertellen trek je nieuwe opdrachtgevers. We zijn ook aangesloten bij Circulair Fryslân, en hebben daar laatst een presentatie gegeven over wat De Harmonie doet aan duurzaamheid.
Fijn was ook dat je als branche gerelateerde bedrijven met elkaar optrekt en leert van elkaar, doordat je met dezelfde problematiek bezig bent. Als derde is bewustwording heel belangrijk als organisatie. Het moet als het ware in ieders 'kop' gaan zitten. Leidinggevenden moeten een duurzame mind hebben. Hoe gaan we dingen op een andere manier aanpakken? Onze medewerker Kirsten Westerhuis doet momenteel onderzoek naar hoe je medewerkers mee krijgt in dat proces. Ze interviewt hiervoor ook collega-theaters in het land, over hoe zij dat aanpakken. Als je medewerkers duurzaamheid uitstralen, krijg je een soort ‘sneeuwbaleffect’ en bereik je veel meer. Ook is het van belang om een gezamenlijk, hoger doel te hebben. Zodoende kunnen we de interne discussie en het ‘in-hokjes-denken’ ontstijgen, over de muurtjes en eigen schaduw heen stappen en het grotere doel bereiken.
In deze missie is het Green team ook belangrijk. Het team brengt regelmatig een nieuwsbrief uit waarin ideeën gedeeld worden binnen de organisatie. Siebren heeft tijdens een personeelsbijeenkomst een presentatie gegeven met concrete voorbeelden wat je met energiebesparing kunt bereiken. Hierbij zijn de juiste feiten en data heel belangrijk. Hij sprak over hoeveel de garderobelampen kosten op een dag en wat het scheelt als je die uitdoet. Iedereen had het er na de presentatie over. Je merkt dus dat je op deze manier de bewustwording onder het personeel bevordert en mensen kunt aanzetten om energiezuinig(er) te zijn. Een ander voorbeeld is het gebruik van liften. Het gebruik hiervan kost veel energie, maar ook beweging. We hebben uitgerekend dat de lift nemen per dag gemiddeld 3 euro kost aan energie! In onze nieuwsbrief hebben we aangegeven hoeveel calorieën je verbrandt als je de trap neemt. Op deze manier werken en bouwen we samen aan een duurzamere organisatie. Niet door de moraalridder uit te hangen - dan krijg je dat mensen de hakken in het zand zetten - maar juist door het samen te doen en door het hogere doel te benadrukken.
Naast allerlei praktische tips, hebben we door het Koploperproject nu ook onze CO2-footprint goed in beeld. Wel moeten we nog aan de slag om het bezoekersverkeer in kaart te brengen. Dat hadden we nog niet helder. Bij andere Koplopers bleek dat dit best een groot aandeel vormde in de totale footprint. Dat was wel een eyeopener.
Heeft jullie deelname aan het Koploperproject geholpen om sterker te staan in de huidige crisis?
De globale onrust in de wereld is natuurlijk voor alle deelnemers aan het Koploperproject een grote uitdaging. Hogere (energie)kosten en een tekort aan specialistische arbeidskrachten speelt in de hele sector. Tijdens onze ontmoetingen met de andere deelnemers hebben we veel lering kunnen trekken over de eventuele oplossingen voor dit probleem. Een mede-Koploper met een hotel heeft samen met zijn personeel besloten om 1 dag in de week de deuren te sluiten. Dit verlaagt zowel de hoge werkdruk als de (energie)kosten. Wij hebben dit meegenomen in ons beleid en nu ook verschillende rustmomenten in onze planning aangebracht. We merken dat dit voor ons personeel nu al verlichting geeft. De resultaten van de overige Koplopers hebben ons geïnspireerd om vooral ook te durven doen en de huidige crisissen te zien als een uitdaging waar we beter uit gaan komen, voor onszelf, ons personeel, ons publiek en het klimaat.
Wat zijn je ambities met betrekking tot duurzaamheid?
Onze ambitie is om in 2025 het meest duurzame theater te zijn van Noord Nederland. Dat is best nog een uitdaging om te realiseren. In totaal zijn er zo’n 25 theaters in Noord Nederland die - allemaal op hun eigen manier - ook bezig zijn met duurzaamheid. Door SMART te werken met haalbare doelen kunnen we verdere stappen maken op weg naar duurzaamheid. In 2025 staat een grote verbouwing gepland van het theatergebouw. Dit gebeurt in overleg met de gemeente. Doel van de verbouwing is om de hoge energiekosten te verlagen door het gebouw beter te isoleren. Samen met de gemeente moeten we hierin tijd en geld investeren. Ook komen er meer zonnepanelen op het dak. Dat zijn er nu 52. Daarbij gaan we ook kijken wat de opbrengsten zijn en of het zinvol is om de bestaande panelen te vervangen door panelen met een hogere opbrengst. In 2025/26 moet al het glas vervangen worden door glas met zonnecellen erin. Het tochten van de ramen wordt daarin meegenomen. Ook nemen we inclusiviteit mee in de verbouwing, door het toegankelijker maken van het gebouw voor mindervaliden en door minder zware deuren te plaatsen. Een andere verbouwing betreft de hoofdingang. Deze wordt verplaatst naar het midden van het pand, voor een betere, centrale toegang. Ook levert dit een bijdrage aan het stadsgezicht. De Harmonie is al eeuwenlang cultureel erfgoed. Samen met andere gebouwen (de Neushoorn en Pathé) krijgt Leeuwarden een (nog) mooi(er) cultureel centrum!
Wat verwacht je van Het KANNN?
Toen het Koploperproject vorig jaar was afgelopen, was het seizoen weer volop bezig en ga je snel over tot de waan van de dag. Daarom zijn wij als Harmonie blij met zo’n netwerk, omdat je elkaar dan ook na afloop van het Koploperproject op de hoogte houdt en met z’n allen ermee bezig blijft. Je kunt wel in contact blijven via social media (LinkedIn), maar toch heb je het dan niet zo snel over duurzaamheid. Juist zo’n netwerk kan daar goed in helpen. Met veel bedrijven kun je meer bereiken dan in je eentje. Oplossingen kan je makkelijk van elkaar overnemen en je hoeft dan niet het wiel opnieuw uit te vinden. En de urgentie is er. We moeten meer duurzaam gaan, want de wereld schreeuwt om verduurzaming.
Het KANNN
Wil je meer weten over het alumninetwerk voor Koplopers, kijk dan hier.